Korte berichten over opmerkelijke ontwikkelingen, verzameld door de redactie.
Chișinău — Het was de week van Maia Sandu. De president van EU-kandidaatlidstaat Moldavië was gastvrouwe van de tweede top van de Europese Politieke Gemeenschap. Bijna vijftig Europese regeringsleiders — inclusief Volodymyr Zelenskyy maar zonder Turkije’s onlangs herkozen Recep Tayyip Erdoğan — verzamelden zich op 1 juni in Kasteel Mimi in Bulboaca. Symbolischer kon bijna niet. Bulboaca ligt op nauwelijks twintig kilometer van de grens met Oekraïne, maar ook slechts dertig kilometer van Tiraspol, “hoofdstad” van de door Rusland gesteunde afvallige regio Transnistrië.
Zonder de naam van agressor Rusland te noemen, opende Sandu de top vol vastberadenheid: ‘Wij zijn één grote Europese familie waar staten van binnen en buiten de Europese Unie samenwerken om agressie te ontmoedigen en de vrede op het continent te consolideren’. De Moldavische president en de Oekraïense president stonden samen in de spotlights als de verdedigers van het vrije westen.
Op de dag voor de top had Sandu nog toezeggingen gekregen van de Europese Raad dat de macrofinanciële bijstand voor Moldavië wordt verdubbeld naar 295 miljoen euro. De aankondiging eerder die dag dat de EU sancties op gaat leggen aan vijf oligarchen die de stabiliteit en veiligheid van Moldavië bedreigen, was eveneens een overwinning voor de Moldavische president. Harde toezeggingen over het EU-toetredingstraject kreeg Sandu overigens niet. Roberta Metsola, voorzitter van het Europese Parlement, benadrukte op de top dat ze hoopte dat toetredingsbesprekingen met Moldavië aan het einde van dit jaar beginnen.
Diezelfde Metsola sprak een week eerder, met Sandu aan haar zijde, een grote menigte in de Moldavische hoofdstad toe in het Roemeens: ‘Moldava este Europa, Europa este Moldava’. Op deze rally georganiseerd door regeringspartij Partij van Actie en Solidariteit (PAS) sprak Sandu voor het eerst de ambitie uit dat haar land in 2030 tot de EU toe wil treden.
President Maia Sandu is vol zelfvertrouwen. De dag voor de top brak het nieuws dat zij zich weer verkiesbaar gaat stellen in 2024. Sandu wil ‘het pro-Europese sentiment onder de Moldavische bevolking behouden en zorgen dat invloed van Moskou blijft afnemen’, vertelde ze het Amerikaanse persbureau Bloomberg.
Volgens peilingen is de kans groot dat Sandu haar hervormingen en pro-Europese koers kan doorzetten. Een overwinning bij de presidentsverkiezingen in de herfst van 2024 zou een enorme opsteker zijn en haar PAS partij bij de verkiezingen van 2025 wederom aan een parlementaire meerderheid kunnen helpen. Een meerderheid die absoluut noodzakelijk is om op het Europese pad te blijven.
