Hans Klis en Laura Postma (samenstelling): Het ABC van de buitenlandjournalistiek en het correspondentschap. 26 inkijkjes en inzichten in het dagelijks leven van de correspondent (De Buitenlandredactie, 2022). ISBN 9789090357843, 87 pagina’s, € 7,99 (e-book).
Recensie door Frank Elbers
Clare Hollingworth (The Daily Telegraph) was pas drie dagen correspondent in Polen toen zij een van de beroemdste primeurs uit de journalistieke geschiedenis had. Rijdend langs de grens van Duitsland en Polen stuitte ze bij toeval op wat geheim had moeten blijven: tankdivisies die op het punt stonden om Polen aan te vallen. “Hollingworth is een van de grootste namen in de buitenlandjournalistiek”, schrijft Hans Klis in het hoofdstuk ‘Maar heeft The New York Times het al?’. Het is een van de vele anecdotes en tips in het vlot geschreven Het ABC van de buitenlandjournalistiek en het correspondentschap, dat Klis samen met Laura Postma samenstelde.
De abc’s zijn gebaseerd op een rubriek die afgelopen jaren verscheen in de nieuwsbrief ‘Standplaats Verweggistan’ uitgegeven door De Buitenlandredactie, een kennisplatform dat zich sinds 2012 inzet voor een nieuwe buitenlandjournalistiek en de verbetering van de positie van freelancers in het buitenland. In 26 korte hoofdstukken (87 pagina’s), beginnend met de A van avontuur en eindigend met de Z van ZZP-er, beschrijven de auteurs hoe het is om correspondent of rondreizend journalist in het buitenland te zijn, zoals de samenstellers in het voorwoord schrijven.
Midden- en Zuidoost-Europa is met diverse bijdragen van Michiel Driebergen, correspondent Polen en Oekraïne, Marjolein Koster (westelijke Balkan) en de eerder genoemde Laura Postma, voormalig correspondent voor Tsjechië en Slowakije, goed vertegenwoordigd. Zo leren we van Marjolein Koster over het interviewen van genocide-overlevers in Bosnië. Laura Postma schrijft over hoe het Oost-Europa ‘frame’ te mijden en hoe haar landen te verslaan — ook wanneer er geen ‘hard’ nieuws is. En Michiel Driebergen beschrijft hoe en waarom hij zijn nieuwsbrief ‘Standplaats Lemberg’, waarin hij tweewekelijks over zijn regio schrijft, nieuw leven heeft ingeblazen. (Een aanrader, die nieuwsbrief!)
Bij gebrek aan beschikbare handboeken voor —aanstaande— correspondenten, vult ABC van de buitenlandjournalistiek zeker een lacune. Hoewel het, in tegenstelling tot een handboek, geen systematisch overzicht biedt van alle aspecten van het de buitenlandjournalistiek, geeft het een goed inzicht in het dagelijkse leven van de correspondent en haar bijna dagelijkse worsteling met redacties in Nederland.
Maar het smaakt vooral naar meer. Waarom niet een hoofdstuk over het werken met fixers en fotografen; over het maken van multi-media producties of samenwerken met lokale journalisten; een bijdrage over wat het solo-bestaan vereist van de tegenwoordig veelal jonge correspondenten? Gelukkig zijn samenstellers Hans Klis and Laura Postma al begonnen aan een volgende editie van ‘ABC’. Dat is goed nieuws voor (beginnende) correspondenten en iedereen die de buitenlandjournalistiek een warm hart toedraagt.
